Kiểm soát quy trình bằng phương pháp thống kê (Statistic Process Control – SPC)

Khái niệm Kiểm soát quy trình bằng phương pháp thống kê (Statistic Process Control – SPC) được xây dựng và phát triển bởi Dr. Walter Shewhart của phòng thí nghiệm Bell và thập nên 1990, và được mở rộng bởi Dr. W. Edwards Deming, người đã triển khai SPC trong ngành công nghiệp Nhật Bản sau thế chiến thứ 2. Sau một vài thành công bước đầu của một vài hãng Nhật Bản, SPC đã được hợp nhất thành một tổ chức khắp thế giới và được xem là một công cụ chính để cải tiến chất lượng sảm phẩm bằng cách giảm các biến trong quy trình.

Dr. Shewhart đưa ra khái niệm của hai loại biến trong quy trình: Biến ngẫu nhiên (chance) là một phần bên trong quy trình, và ổn định theo thời gian, và biến không ngẫu nhiên (assignable), này là biến không kiểm soát (uncontrolled), là loại biến không ổn định theo thời gian, có nguồn gốc từ những tác động nhất định từ bên ngoài quy trình. Dr.  Deming sau này thay đổi các khái niệm thành biến tạo ra bởi nguyên nhân bình thường (common cause variation) và biến tạo ra bởi nguyên nhân đặc biệt (special cause variation)

Dựa trên kinh nghiệm của nhiều loại xử lý dử liệu, và sự hỗ trợ của lý thuyết xác suất thống kê, Dr Shewhart đã phát minh ra biểu đồ kiểm soát để biểu diễn dữ liệu theo thời gian và để nhận diện các loại biến có nguyên nhân bình thường và nguyên nhân đặc biệt.